Van wetenschappelijk onderzoek naar (beroeps)onderwijs
Tijdens de workshop ‘Van wetenschappelijk onderzoek naar (beroeps)onderwijs’ nemen Suzanne Wagemaker en Luciënne Heerkens de deelnemers mee in het werk en de producten van de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB). “We gaan straks lekker met elkaar shoppen!” roept Wagemaker enthousiast. Daar hebben de deelnemers in de wagon waar de workshop plaatsvindt best zin in.
Kennis ontwikkelen en delen
Wagemaker en Heerkens leggen uit wat de AWVB precies doet: “Deze academische werkplaats is een structurele samenwerking tussen zeventien zorgorganisaties, waaronder Amarant en Sherpa, en de landelijke belangenvereniging LFB.” Onder leiding van hoogleraar Petri Embregts, die de leerstoel 'Mensen met een verstandelijke beperking: Psychopathologie en behandeling ' bekleedt aan Tilburg University, wordt kennis ontwikkeld en gedeeld. “We werken altijd op basis van gelijkwaardigheid, met een combinatie van ervarings-, professionele en wetenschappelijke kennis,” legt Heerkens uit.
‘Doorgeefboekje’ gebaseerd op vriendenboek
De focus ligt op het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met een verstandelijke beperking en het optimaliseren van de zorg. “Elk promotieonderzoek levert naast een proefschrift ook een product voor de praktijk en een MBO-lesmodule op,” vertelt Wagemaker. Vervolgens presenteren ze enkele producten die door de AWVB zijn ontwikkeld. Heerkens introduceert het “Doorgeefboekje: Aangenaam Kennis Maken”, een praktisch hulpmiddel gebaseerd op een vriendenboekje. “Dit boekje laat zien hoeveel kennis er al aanwezig is in teams, want iedereen vult het vriendenboekje in,” zegt Heerkens. “Het zorgt ervoor dat mensen zich realiseren hoeveel ze eigenlijk al weten en dat je eens een keer ziet hoeveel kennis er eigenlijk al is binnen het team.”
Boodschappen doen
Daarna is het tijd voor actie. De deelnemers krijgen boodschappentassen, speciaal gemaakt door mensen met een verstandelijke beperking. “Pak een boodschappenlijstje en kijk welk thema of product je aanspreekt,” instrueert Wagemaker. Op de lijstjes staan thema’s zoals ‘Familienetwerken’, ‘Eigen regie’ en ‘Complexe Zorg’. De deelnemers vullen hun tassen met producten die aansluiten bij hun interesse en bespreken in groepjes hoe ze deze in hun praktijk kunnen gebruiken. “Shoppen is leuk,” zegt Wagemaker, “en dat maakt deze methode effectief.”
Na het vullen van de tasjes en als iedereen weer zit, komt Heerkens aangelopen met de vraag wie toevallig een theedoosje heeft meegenomen: “We hebben die nog nodig voor de volgende workshop!” Een deelnemer geeft een doosje snel terug. De hele wagon lacht.
Promoveren? Daar zit een gat!
Het gesprek komt nu echt op stoom in de wagon: deelnemers delen hun ervaringen en vragen over het ontwikkelen van lesmodules en producten. Een muziektherapeut uit het publiek merkt op: "Dus je moet promoveren om een product te ontwikkelen. Ik ben zelf muziektherapeut, maar wij hebben bij ons ook moduleontwikkeling. Niet iedereen wil promoveren, dus daar zit een gat. Mensen willen wel producten ontwikkelen zonder te promoveren. Hoe kom je daartussen als je zelf iets wilt ontwikkelen? Hoe kun je als kennisinnovator en muziektherapeut ergens in Nederland terecht? Dat krijgen we niet bij elkaar.” Suzanne Wagemaker ziet dat gat ook. En ze ziet ook kansen: want wat betreft het verzamelen van input is het alle hens aan dek. Een andere deelnemer vult aan: "Losse lesmodules helpen niet altijd. De kennis en thema's uit onze onderzoeken proberen we te koppelen aan onderwerpen en processen die al in het curriculum zitten.” Wagemaker knikt: "Een goed idee! Wij hebben ook iemand die hierover meedenkt."
Wat is een attitude?
De discussie krijgt meer diepgang wanneer een andere deelnemer opmerkt dat sommige themamodules beter op hun plek vallen na wat werkervaring. Wagemaker grijpt dit moment aan om te wijzen op de mogelijkheden voor zij-instromers. Heerkens deelt een anekdote: "Ik was eens met een paar begeleiders naar de factsheets aan het kijken, en een van de eerste vragen die zij hadden teruggekregen was: 'Wat is een attitude?' We moeten dus meer rekening houden met het kennisniveau van de gebruiker.” Verschillende deelnemers delen daarop hun eigen ervaringen uit de beroepspraktijk.
Missen jullie nog iets?
De workshop wordt afgesloten met een luchtige noot. Wagemaker vraagt: "Missen jullie verder nog iets?" Waarop een deelnemer gevat antwoordt: "ja, het theedoosje!” De zaal barst in lachen uit, en met deze vrolijke sfeer wordt de sessie afgesloten.
