Van (wetenschappelijk) UKON-onderzoek naar onderwijs: dat doen we samen

“Jullie zijn pioniers, jullie mogen als eerste hiermee aan de slag”, zegt netwerkcoördinator Simona van de Vinne over de microlearning Doen bij Depressie. Microlearning heeft iets weg van e-learning, alleen gaat het dan om korte leersnippers waar je telkens drie minuten mee bezig bent. UKON heeft dit materiaal gemaakt voor zorgmedewerkers en mbo-studenten. “Verspreid over meerdere dagen ontvangt een zorgmedewerker of student een ‘snipper’ die onder andere kan bestaan uit een filmpje en een praktijkvraag. Het is zo kort, omdat een grote brok kennis toch niet blijft plakken.” Een toetsend element ontbreekt. “Je krijgt geen rood kruis in beeld als je het niet goed hebt gedaan.”

Lessnippers over depressie

De microlearning is bedoeld om het bewustzijn over depressie te vergroten. Zo staat in de eerste les-snipper hoe vaak het voorkomt. Ook komt het onderscheid tussen depressie en dementie aan bod. De deelnemers nemen het materiaal door, gaan in gesprek met elkaar en krijgen zo een beeld van hoe de les eruitziet. “Bij dementie hebben mensen vaak niet in de gaten dat ze zich verkeerd aankleden”, zegt een van de deelnemers. “Bij depressie zijn mensen zich daar bewust van en doen ze hun kleren goed als iemand aanbelt.” Van de Vinne: “Het is vaak moeilijk om het onderscheid te zien. Ook kan het naast elkaar bestaan.”

Verschillende doelgroepen

Één van de deelnemers vraagt of deze vorm van leren goed werkt. “De vorm geeft goede resultaten”, zegt Van de Vinne. “Het kan ook gebruikt worden voor verschillende doelgroepen. Verpleegkundigen gaan er misschien makkelijker doorheen, maar voor bijvoorbeeld de facilitaire dienst is het ook nuttig. Waarom voor de faciliterende dienst ook makkelijk? In het onderwijs krijgen ze verdiepende opdrachten.” Hoe het materiaal bij de studenten komt, is nog een uitdaging. “We hebben contact met het consortium beroepsonderwijs en sinds kort ook met uitgeverij Meulenhoff. Het gouden ei hebben we niet. Nu is het nog vooral regionaal.”

Apathie

Samen in Actie bij Apathie (SABA) is het tweede lesmateriaal dat wordt doorgenomen. “Vaak valt apathie bij mensen met dementie niet op, in een groep wordt het over het hoofd gezien”, zegt Anja Harlaar, verpleegkundig docent en linking pin met het mbo. “Het gaat om een best grote groep en het krijgt niet de aandacht die het nodig heeft.” Apathie kun je onderbreken: “Het is een verbinding in de hersenen waardoor ze niet kunnen reageren. Ze willen wel, maar kunnen niet. Je kun het onderbreken door contact te maken.”

Praatplaat en invullijst

Het lesmateriaal van SABA wat is het verschil met de microlearning? bestaat onder meer uit een praatplaat, een samenvatting van hoe je om kunt gaan met apathie. Het draait om opmerken, onderzoeken en onderbreken. Er staat op wat je wel en niet moet doen en welke stappen je kunt zetten buiten de cliënt om.

Naast de praatpaal maken de deelnemers ook kennis met een invullijst waarop je ideeën kunt schrijven en die vervolgens kunt bespreken. Harlaar: “De meeste moeite hebben zorgverleners om contact? te maken of om om te gaan met apathie. De doelen kunnen klein zijn. Ook glimlachen kan al een reactie zijn. Het is belangrijk om naar de reactie te kijken. Als iemand met apathie je aankijkt, is dat al een enorme vooruitgang.”